Âm vị Tiếng_Chipewyan

Phụ âm

Tiếng Chipewyan có 39 phụ âm:

 Đôi môiKhe răngRăngChân răngNgạc mềm/Lưỡi gàThanh hầu
trungcạnh lưỡithườngmôi
Mũim m n n     
Tắcplainb p d t  g kgw kʷ 
bật hơi  t tʰ  k kʰkw kʷʰ 
tống ra  tʼ tʼ  kʼ kʼkwʼ kʼʷɂ ʔ
Tắc xátplain ddh tθdz tsdl tɬj tʃ   
bật hơi tth tθʰts tsʰtł tɬʰch tʃʰ   
tống ra tthʼ tθʼtsʼ tsʼtłʼ tɬʼchʼ tʃʼ   
Xát vô thanh th θs sł ɬsh ʃhh χhhw χʷh h
hữu thanh dh ðz zl ɮzh ʒgh ʁghw ʁʷ 
Rung  r r     

Nguyên âm

Có 6 "dạng" nguyên âm trong tiếng Chipewyan.

 TrướcGiữaSau
Đóngi i u u
Nửa đóngë/e e o o
Nửa mởe ɛ  
Mở a a 

Đa số nguyên âm có thể

  • thường ("miệng") hay mũi hóa
  • ngắn hay dài

Kết quả, tiếng Chipewyan phân biệt 18 nguyên âm:

 TrướcGiữaSau
ngắndàingắndàingắndài
Đóngmiệngi  u
mũiĩĩː  ũũː
Nửa đónge   o 
Nửa mởmiệngɛɛː    
mũiɛ̃ɛ̃ː    
Mởmiệng  a  
mũi  ããː  

Tiếng Chipewyan có 9 nguyên âm đôi, tạo thành theo dạng nguyên âm + /j/ (âm lướt).

 TrướcGiữaSau
miệngmũimiệngmũimiệngmũi
Đóng    ujũj
Nửaejẽjəj ojõj
Mở  ajãj  

Thành điệu

Ngôn ngữ này phân biệt giữa hai thanh: cao và thấp.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Tiếng_Chipewyan http://microform.at/?type=hcard-rdf&url=http://vi.... http://www.justice.gov.nt.ca/PDF/ACTS/Official_Lan... http://www.nwtlanguagescommissioner.ca/pdf/Officia... http://www.pagc.sk.ca/pagc.asp?ID=1 http://www.pagc.sk.ca/pagc.asp?ID=3 http://www.pagc.sk.ca/pagc.asp?ID=4 http://www.sicc.sk.ca/dene.html http://www12.statcan.ca/english/census06/data/topi... http://peel.library.ualberta.ca/bibliography/986.h... http://maps.bing.com/GeoCommunity.asjx?action=retr...